Ostatnia aktualizacja artykułu 2020/06/15
Od 3 grudnia 2018 roku obowiązuje zakaz blokowania geograficznego w transakcjach internetowych. Konsumenci zyskają łatwiejszy dostęp do towarów i usług na terenie Unii Europejskiej. Sklepy mogą wykorzystać zakaz geoblokowania jako przewagę konkurencyjną, jeśli dobrze się do tego przygotują. Co dokładnie zmieniło się po wprowadzeniu rozporządzenia i jaki ma ono wpływ na polskich sprzedawców i klientów? Szczegóły sprawdzisz w dalszej części artykułu.
Geoblokowanie to praktyka handlowa, polegająca na blokowaniu Klientowi dostępu do strony internetowej ze względu na jego lokalizację ustaloną za pośrednictwem adresu IP, danych z używanej przez niego przeglądarki czy numeru telefonu lub przekierowaniu go na stronę lokalną z regionalną ofertą. Termin geoblokowanie może również oznaczać praktyki związane z uniemożliwieniem Klientowi dokonania zakupu online ze względu na jego położenie geograficzne poprzez np. brak akceptacji zagranicznej karty płatniczej.
Spis treści
Nowe rozporządzenie UE
Zakaz geoblokowania wynika z rozporządzenia Parlamentu i Rady (UE) 2018/302 z dnia 28 lutego 2018 roku. Co istotne, ustawa obejmuje transakcje zawierane przez przedsiębiorców zarówno z konsumentami, jak i z innymi przedsiębiorcami zamieszkałymi lub prowadzącymi działalność gospodarczą na terenie UE.
Na podstawie rozporządzenia, Klient z innego państwa członkowskiego powinien mieć zapewniony taki sam dostęp oraz możliwość nabycia dóbr i usług, jak Klient lokalny. Zakaz dyskryminacji ze względu na lokalizację odnosi się w szczególności do:
- sprzedaży dóbr bez konieczności dostawy poza obszar obsługiwany przez Handlowca,
- sprzedaży usług świadczonych drogą elektroniczną oraz sprzedaży usług innych niż te świadczone drogą elektroniczną w danej lokalizacji,
- na terytorium państwa w którym Handlowiec prowadzi działalność.
Ponadto Klient nie może być dyskryminowany ze względu na płatność, w tym za:
- dokonywanie transakcji płatniczej w drodze transakcji elektronicznej za pomocą polecenia przelewu,
- polecenia zapłaty lub instrumentu płatniczego opartego na karcie,
- spełnienie wymogów dotyczących uwierzytelniania transakcji,
- dokonywanie transakcji w walucie akceptowanej przez Handlowca.
Wyjątki od zakazu geoblokowania
Rozporządzenie nie dotyczy usług audiowizualnych i transportowych, detalicznych usług finansowych w tym usług płatniczych oraz usług świadczonych drogą elektroniczną, których główną cechą jest zapewnienie dostępu do utworów chronionych prawem autorskim.
Zakaz geoblokowania z perspektywy e-sklepu
Wdrożenie przepisów o zakazie geoblokowania wiąże się z koniecznością wprowadzenia zmian w funkcjonowaniu strony internetowej oraz dostępnych aplikacji. Ponadto wymaga modyfikacji dokumentów związanych z polityką prywatności czy innymi regulaminami określającymi zasady korzystania z e-sklepu. Jeśli prowadzisz sklep online, musisz przygotować się na te zmiany.
Dotychczas sprzedawcy mogli przekierowywać klientów na inne wersje stron, nierzadko z odmienną ofertą produktową czy cenową. Teraz takie praktyki są zabronione, jednak co warto podkreślić, przekierowania będą możliwe wyłącznie za zgodą klienta. Konsumenci w każdej chwili mogą zmienić swoją decyzję – wycofać zgodę i powrócić do strony, do której pierwotnie chcieli uzyskać dostęp. To dla Ciebie ważna informacja, ponieważ jako sprzedawca nie musisz każdorazowo pytać klienta o zgodę. Raz udzielona, jeśli nie zostanie zmieniona przez konsumenta, zostanie zachowana.
Kolejny wymóg dla właścicieli e-sklepów to konieczność weryfikacji w jaki sposób i w jakim celu uzyskują oni informacje o fizycznej lokalizacji klientów oraz oferowanych form płatności i ich dostosowania do wymogów rozporządzenia tak, by były one dostępne dla wszystkich klientów na terenie całej UE. Co to oznacza dla Ciebie? Powinieneś posiadać narzędzia płatnicze np. Sofort Banking (dostępny w 13 krajach Europy), które umożliwią realizację zamówień klientów, niezależnie od kraju, z którego pochodzą.
Prócz konieczności dostosowania e-sklepu do wymogów rozporządzenia, prawo związane z zakazem geoblokowania daje również wiele swobody ich właścicielom. Pomimo faktu, że muszą oni oferować te same produkty i tę samą politykę cenową dla wszystkich państw UE, jeśli oferują wysyłkę tylko w obrębie granic danego kraju, nadal mają do tego prawo. Dla przykładu, jeśli prowadzisz sklep na terenie Polski i oferujesz swoje towary tylko i wyłącznie na rynek polski, w wyniku rozporządzenia zobowiązany jesteś przyjmować również zamówienia złożone z niemieckich numerów IP. Co istotne i warte podkreślenia, nie masz jednak obowiązku wysyłki zamówienia poza teren kraju, w którym prowadzisz działalność. Możesz np. zaoferować odbiór osobisty zamówienia, czy odbiór z paczkomatu na terenie Polski.
Z jednej strony pozostawienie właścicielom e-sklepów wolnego wyboru w kwestii międzynarodowej wysyłki może spowodować, że zagraniczni klienci nie będą robili zakupów w polskich e-sklepach z uwagi na brak możliwości wysyłki do ich kraju, jeśli dany sklep nie zdecyduje się na międzynarodową dostawę zamówienia. Z drugiej strony, brak klarownych regulacji w tym zakresie stanowi dużą szansę dla sklepów – jeśli zaoferują również dostawę do państw UE, mogą zyskać klientów.
Co warte podkreślenia, oferta dostawy produktów na terenie UE nie musi wiązać się z wysokimi kosztami, koniecznością podpisywania szeregu umów czy wysokimi wolumenami. Jeśli prowadzisz sklep, możesz skorzystać z platform usług kurierskich, które oferują korzystne ceny przesyłek międzynarodowych i z których na początku mogą korzystać małe firmy, aby sprawdzić zainteresowanie klientów i ocenić potencjał działalności.
Zakaz geoblokowania z perspektywy klienta indywidualnego
Jesteś konsumentem? Również zyskasz na zakazie blokowania geograficznego. Dostaniesz szansę zakupu towarów online dotychczas niedostępnych w Polsce. Nikt nie przekieruje Cię do oddziału sklepu internetowego, nie zapłacisz również więcej za produkty niż klienci lokalni. Uzyskasz dostęp do wszystkich towarów i wszystkich wersji regionalnych danego sklepu. Nie będziesz również, niepytany o zgodę, automatycznie przekierowywany na polską wersję danej witryny online. Zgodę na przekierowanie na lokalną stronę zawsze będziesz mógł wycofać i pozostać na stronie, do której pierwotnie chciałeś uzyskać dostęp.
Podsumowanie
Rozporządzenie UE, dotyczące zakazu geoblokowania jest szczególnie atrakcyjne zarówno dla konsumentów robiących zakupy z międzynarodowych sieci e-commerce, jak i dla przedsiębiorców, którzy będą mogli skorzystać z bardziej przejrzystych zasad sprzedaży produktów za granicę. Właściciele e-sklepów będą jednak musieli włożyć pewien wysiłek w dostosowanie platform do wymogów rozporządzenia. Zakaz blokowania geograficznego jest również szansą dla polskich e-sklepów, które oferując wysyłkę międzynarodową swoich produktów mogą pozyskać zagranicznych klientów.
Źródło zdjęcia głównego: Depositphotos
